*काव्य निनाद साहित्य मंचाचे सन्माननीय सदस्य ज्येष्ठ लेखक कवी अनिल देशपांडे लिखित अप्रतिम लेख*

*सहज मनांत आलं …*

(अनिल देशपांडे )

आमचा एक वयस्कर लोकांचा ,छानसा ग्रुप आहे . वेगवेगळ्या गावांतिल ,वेगवेगळ्या क्षेत्रात कामकरणारी ,वेगवेगळी मत -मतांतर असणारी आम्ही, सकाळी थोडेफार फिरुन ,एका अड्यावर जमत असतो . अनेक विषयांवर गप्पा मारत असतो , आपापल्या व्याधिंबद्दल तर कधी राजकीय व आंतर राष्ट्रीय घडामोडींवर विनाकारण वादविवाद वा चर्चा करत असतो . हसी मजाक करत असतो घरातिल सुख दु:खही शेअर करित असतो .

असेच एक दिवस माझे एक मित्र ,सगळ्या मित्रांची पांगापांग झाल्यावर ,विमनस्क मनाने बाकाच्या एका कोपऱ्यात बसले होते .मनातून त्यांना काहि दु:ख असाव हे स्पष्ट जाणवत होतं ,थोडं मन हलकं करावं असं वाटलं व तसा प्रयत्न केला . लवकरच त्यांच्या मनाचा बांध फुटला व ते भडाभडा सांगु लागले . त्यांनी सांगितलेल थोडक्यात असं होतं ……त्यांच व त्यांच्या मुलाच अजिबात जमत नव्हतं ,ते अनेक महिन्यांपासून मुलाशी अजिबात बोलत नव्हते व तो ताण त्यांना आज असह्य झाला होता …..

मी त्यांना माझ्या परी समजावले व परत मुलाशी वार्तालाप करा असा सल्ला दि ला ( मी फुकट वा नाहक सल्ले देतो अशी आमच्या मंडळींची तक्रार असायची !) व जमेल तेवढी मन:शांति देण्याचा प्रयत्न केला .

हे सर्व आपणांस सांगण्याचे कारण असे की त्यांच्या नाते – संबंधांतील दरी कमी व्हावी व ती परत प्रेमाने जोडली जावी . असे मला मनोमन वाटले …..

तसा माणूस वय परत्वे भूतकाळात रमण्यात आनंद मानत असतो .आणि ते बऱ्याच अंशी खरंहि असावं …

एकतर पूर्वी बहुतेक ठिकाणी एकत्र कुटुंब पद्धत होती हे सर्वश्रुतच आहे .त्यामुळं आई ,वडिल ,भाऊ बहिणी ,आते ,मावस ,चुलत भावंडातहि सतत येणं जाण असायच ,सुख दु:खात सर्वात आधि ते सामोरे होत असत . त्या मुळे नाते जास्त दृढहि होत असे .बरीचशी नाते संबंध गावांच्या परिसरांत हि असल्याने नाते संबंध चांगली असत !

काळानुसार बदल होत गेला विभक्त कुटुंब पद्धत आली व अनेक बदल झाले

व साहजिक कमी जास्त दुरावा होत गेला . आजहि काहि कुटुंबात अनेक नाते संबंध चांगली आहे व असायलाच पाहिजे नाहि कां ? येथे मला अमुक कुटुंब पद्धति चांगली वा तमुक वाईट असे अजिबात म्हणावयाचे नाही .

तर वरील प्रसंगात मी थोडं सुई धाग्याच काम केलं !पण तो हल्ली कोणी मागतहि नाही व सहसा कोणी देतहि नाही ,कारण आजकाल फाटलेली/ किंवा उसवलेली नाती व वस्तू शिवायची अथवा जोडायची गरज कोणाला वाटत नाही ….

प्राप्त परिस्थितीने उसवलेला आयुष्याचा प्रत्येक क्षण हा आनंदी राहून शिवायचा असतो . आयुष्याच्या वाटेवर हसत कष्ट झेलावे व ध्येय साध्य करुन आनंद पेरत रहावे …

ते तोडण्यासाठी अजिबात कष्ट पडत नाही पण जोडण्यासाठी विशेष प्रयत्न मात्र करावे लागतात . ..म्हणून

जोडून घेण्यासाठी सुई -दोऱ्या सारखे प्रयत्न करावे लागतात .

थोडा रफू केला तरी चालतो . …

आयुष्य खरंच एक न उलगडणारं कोड आहे त्याची विस्तिर्ण आकाशाशी वा समुद्राच्या खोलीशी तुलना करुन चालणार नाही तर माझ्या मते आयुष्य हे गदिमा नी सांगितल्या प्रमाणे सुख -दु:खाच्या धाग्यांनी विणलेल वस्त्र आहे .

पण कधी कधी आयुष्यातल्या मार्गावरून जातांना हे पांघरलेलं वस्त्र कोणत्यातरी छोट्या मोठ्या दु:खाने किंवा नाते संबंधांतील तणावाने जीर्ण होउन फाटू लागते ….

तेंव्हा आपण आयुष्य रुपी वस्त्राला छेद गेला म्हणून टाकून द्यायचे असते कां? अर्थातच नाही .

तर रफू करायचे व पुन्हा नव्याने वापरायचे …..

आयुष्य फक्त एकदाच मिळेल पण वापरणारी वस्त्रे पाहिजे तेवढी बदलू शकतो . नाही कां?

आयुष्याचे वा संकटाचे अवडंबर माजवण्याचे कारण नाही ते अगदि साधं आणि सहज आहे .

थोडक्यात काय तर सुई -दोऱ्याचा वापर करुन आयुष्य रुपी वस्त्र रफू करून (भले आवश्यकते नुसार अंगुली स्तान चा उपयोग करुन )सहज आनंदाने जगू शकतो ……

पहा पटतंय का?

थोडे मनांत आले ……

॰॰॰॰॰॰॰॰॰॰॰॰॰