*आर्थिक संकटामुळे प्रख्यात कला दिग्दर्शक नितीन देसाईंची आत्महत्या*

*२५२ कोटी रुपयांचे कर्ज*

मुंबई (गुरुदत्त वाकदेकर) :

देसाई यांच्या कंपनीने, एनडी’एस आर्ट वर्ल्ड प्रा. लि. ने २०१६ आणि २०१८ मध्ये इसीएल फायनान्सकडून दोन कर्जांद्वारे १८५ कोटी रुपयांचे कर्ज घेतले होते आणि जानेवारी २०२० पासून परतफेड करताना त्रास सुरू झाला, असे एका अहवालात म्हंटले आहे.

महाराष्ट्रातील रायगड जिल्ह्यातील त्यांच्या स्टुडिओमध्ये बुधवारी मृतावस्थेत सापडलेले प्रख्यात कला दिग्दर्शक नितीन चंद्रकांत देसाई यांना आर्थिक ताणतणावांचा सामना करावा लागत होता, ज्यामुळे त्यांनी स्वतःचा जीव घेतला असावा. कर्जतचे स्थानिक आमदार, भाजपचे महेश बालदी यांनी नितीन देसाई यांनी आर्थिक संकटामुळे आत्महत्या केल्याची पुष्टी केली.

५८ वर्षीय देसाई त्यांच्या २५२ कोटी रुपयांच्या कर्जात डिफॉल्टर ठरले होते आणि दिवाळखोरी न्यायालयाने गेल्या आठवड्यात त्यांच्या कंपनीविरुद्ध दिवाळखोरीची याचिका मान्य केली होती, असे पीटीआयने वृत्त दिले आहे.

देसाई यांच्या कंपनी, एनडी’एस आर्ट वर्ल्ड प्रा. लि. ने २०१६ आणि २०१८ मध्ये इसीएल फायनान्सकडून दोन कर्जांद्वारे १८५ कोटी रुपये कर्ज घेतले होते आणि जानेवारी २०२० पासून परतफेडीचा त्रास कोरोना-प्रेरित लॉकडाऊन सुरू होण्यापूर्वीच सुरू झाला होता, असे अहवालात पुढे आले आहे.

नॅशनल कंपनी लॉ ट्रिब्युनल (एनसीएलटी), ने २५ जुलै रोजी कॉर्पोरेट दिवाळखोरी रिझोल्यूशन प्रक्रिया सुरू करण्यासाठी एडलवाईस अॅसेट रिकन्स्ट्रक्शन कंपनीने दाखल केलेली याचिका मान्य केली होती. एनसीएलटीचे सदस्य (न्यायिक) एचव्ही सुब्बा राव आणि सदस्य (तांत्रिक) अनु जगमोहन सिंग यांनी दोन्ही बाजू ऐकल्यानंतर दिलेल्या आदेशानुसार, जितेंद्र कोठारी यांची नियुक्ती करण्यात आली.

आदेशात म्हटले होते की, ३१ मार्च २०२१ रोजी, खाते कर्जदारांनी नॉन-परफॉर्मिंग मालमत्ता म्हणून वर्गीकृत केले होते आणि ३० जून २०२२ पर्यंत एकूण डीफॉल्ट रक्कम २५२.४८ कोटी रुपये होती. आदेश पारित होण्यापूर्वीच्या उत्तरात, देसाई यांच्या कंपनीने असे म्हटले होते की, ७ मे २०२१ रोजी स्टुडिओमध्ये आगीची घटना घडली होती, ज्यामुळे मालमत्तेचे नुकसान झाले आणि त्याच दिवशी वसुलीची नोटीस पाठवल्याबद्दल कर्जदारांना दोष दिला.

दोन दशकांहून अधिक काळातल्या त्यांच्या कारकिर्दीत, नितीन देसाई यांनी संजय लीला भन्साळी, विधू विनोद चोप्रा, आशुतोष गोवारीकर, अब्बास मस्तान, राजकुमार हिरानी आणि मिलन लुथरिया यांसारख्या दिग्दर्शकांसोबत काम केले आहे. डॉ बाबासाहेब आंबेडकर (१९९९), हम दिल दे चुके सनम (२०००), लगान (२००२) आणि देवदास (२००३) यांसारख्या चित्रपटांमधील कामासाठी देसाई यांना सर्वोत्कृष्ट दिग्दर्शनासाठी राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार देखील मिळाला आहे. त्यांना १९४२: अ लव्ह स्टोरी (१९९५), खामोशी (१९९७), आणि देवदास (२००३) आणि जोधा अकबर (२००९) साठी आयएफए सर्वोत्कृष्ट कला दिग्दर्शन पुरस्कार देखील मिळाला. देसाई यांनी २००८ च्या डॅनी बॉयल-दिग्दर्शक स्लमडॉग मिलेनियरसाठी दोन सेट देखील तयार केले, ज्यात कौन बनेगा करोडपती दृश्यासाठी तयार केलेला सेट समाविष्ट होता. एका वर्षानंतर, प्रशंसित कलादिग्दर्शकाने हरिश्चंद्राची फॅक्टरी (२००९) साठी महाराष्ट्र राज्य चित्रपट पुरस्काराचा सर्वोत्कृष्ट कला दिग्दर्शनाचा पुरस्कार पटकावला.

२००२ मध्ये चंद्रकांत प्रॉडक्शन्सच्या देश देवी या कच्छच्या देवी मातेवरील भक्तिमय चित्रपटातून ते निर्माता झाले. देसाई यांनी टीव्ही मालिका राजा शिवछत्रपती, मराठा साम्राज्याचे संस्थापक छत्रपती शिवाजी महाराज यांच्यावर आधारित लोकप्रिय मराठी ऐतिहासिक टीव्ही मालिका देखील तयार केली.

देसाईंनी २००५ मध्ये मुंबईजवळ कर्जतमध्ये ५२ एकरात पसरलेला एनडी स्टुडिओ सुरु केला. या स्टुडिओने तेव्हापासून ट्रॅफिक सिग्नल, जोधा अकबर आणि कलर्स टीव्हीचा लोकप्रिय रिअॅलिटी शो बिग बॉस यांसारखे चित्रपट आणि कार्यक्रम केले आहेत.

त्यांच्या निधनाचे वृत्त ऐकून अनेक चित्रपट विश्वातील व्यक्तिमत्त्वांनी प्रख्यात कला दिग्दर्शक देसाई यांना श्रद्धांजली वाहिली. “नितीनदेसाई, एक दिग्गज कला दिग्दर्शक, ज्यांनी भारतीय चित्रपटसृष्टीच्या वाढीसाठी मोठे योगदान दिले आहे. आजचे वृत्त समजल्यानंतर मनःपूर्वक धक्का बसला. त्यांच्या कुटुंबियांबद्दल आणि प्रियजनांप्रती माझ्या मनःपूर्वक संवेदना. मी त्यांना अनेक वर्षांपासून ओळखत होतो.. मृदुभाषी, नम्र, महत्वाकांक्षी आणि द्रष्टा… माझ्या मित्राला तू कायम स्मरणात राहशील. ओम शांती, ” असे अभिनेता रितेश देशमुख याने एका पोस्टमध्ये म्हंटले आहे.

परिणीती चोप्रा म्हणाली, “नितीन सरांबद्दल ऐकून मन हेलावलं. त्यांचे अतुलनीय काम, चित्रपट कलेची उत्तम जान आणि कलात्मकता कायम स्मरणात राहील. सरांना भावपूर्ण श्रद्धांजली.”