नवी दिल्ली :
राफेल लढाऊ विमान आता भारताच्या शत्रूंना धडा शिकवण्यासाठी तयार आहेत. भारतीय हवाई दलाच्या वैमानिकांनी यासाठी विशेष प्रशिक्षण घेतले आहे. १० सप्टेंबरला जेव्हा राफेल जेट्स विमान हे औपचारिकपणे एअरफोर्सचा भाग झाले तेव्हा आपल्या भारतीय वैमानिकांनी त्यांचे कौशल्य दाखविले. राफेलला उड्डाण करणारे ‘गोल्डन अ‍ॅरो स्क्वॅड्रॉन’ आतापर्यंतचे एकमेव पुरुष पायलट होते. आता त्यात एक महिला फाइटर पायलट दाखल झाली आहे. एअरफोर्स कडे सध्या १० सक्रिय महिला लढाऊ पायलट म्हणून आहेत.
यातील एक रूपांतरण प्रशिक्षण घेत आहे आणि लवकरच १७ पथकांचा भाग होईल. त्यांनी आतापर्यंत मिग – २१ लढाऊ विमानांची अतिशय कौशल्यपूर्ण उड्डाण केली आहेत. कारगिल युद्धामध्ये प्रथमच हवाई दलाने महिला वैमानिकांना सक्रिय ऑपरेशन्सचा भाग बनविला होता. २०१६ मध्ये सरकारने लढाऊ विमानांना स्त्रियांना उड्डाण करण्यासही परवानगी दिली आहे. त्यानंतर आतापर्यंत १० महिला वैमानिकांची नेमणूक करण्यात आली आहे.
महिला लढाऊ पायलटचे प्रशिक्षण पुरुषांसारखेच आहे. एकदा वैमानिकांना लढाऊ प्रकार उड्डाण करण्यासाठी मोकळे झाल्यावर त्यांना रूपांतरणाचे प्रशिक्षण घ्यावे लागते. पायलट्सना एका विमानाकडून दुसर्‍या विमानात जाण्यासाठी हे प्रशिक्षण आवश्यक आहे. प्रशिक्षण घेत असलेला पायलट मिग -२१ बायसन उडवितो.
आयएएफच्या १० महिला लढाऊ पायलटांनी आतापर्यंत सुखोई – ३० एमकेआय, मिग – २१, मिग – २९ अशी अनेक लढाऊ विमानं उडवली आहेत. वरील चित्रात आपण पहिल्या तीन महिला सैनिक पायलट पाहू शकता ज्यांना केंद्र सरकारकडून २०१६ मध्ये ग्रीन सिग्नल मिळाला होता. त्या महिला पायलट फ्लाइट लेफ्टनंट अवनी चतुर्वेदी, फ्लाइट लेफ्टनंट भावना कांत आणि फ्लाइट लेफ्टनंट मोहना सिंह या आहेत. तसेच अजून दोन महिला अधिकारी सब लेफ्टनंट (एसएलटी) कुमुदिनी त्यागी आणि एसएलटी रीती सिंह यांनाही सामील करण्यात येत आहे.
