*सॅम करण-हरप्रीतनंतर अर्शदीपने केले वार*
मुंबई (गुरुदत्त वाकदेकर) :
आयपीएल २०२३ च्या ३१ व्या सामन्यात मुंबई इंडियन्सचा सामना पंजाब किंग्जशी झाला. हा सामना मुंबईच्या होम ग्राउंड वानखेडे स्टेडियमवर खेळला गेला. मुंबईचा कर्णधार रोहितने नाणेफेक जिंकून प्रथम गोलंदाजी करण्याचा निर्णय घेतला. प्रथम फलंदाजी करताना पंजाबने २० षटकांत आठ गडी गमावून २१४ धावा केल्या. हरप्रीत सिंग भाटियाने २८ चेंडूत ४१ तर कर्णधार सॅम करनने २९ चेंडूत ५५ धावा केल्या. प्रत्युत्तरात मुंबईचा संघ २० षटकांत ६ गडी गमावून २०१ धावाच करू शकला. कॅमेरून ग्रीनने ४३ चेंडूत ६७ धावा, सूर्यकुमार यादवने २६ चेंडूत ५७ धावा आणि कर्णधार रोहित शर्माने २७ चेंडूत ४४ धावा केल्या.
मुंबईला विजयासाठी शेवटच्या षटकात १६ धावा करायच्या होत्या. मुंबईकडून टिळक वर्मा आणि टीम डेव्हिड खेळपट्टीवर उपस्थित होते. अर्शदीप सिंग गोलंदाजी करत होता. टीम डेव्हिडने पहिल्या चेंडूवर एकच धाव घेतली. पुढच्या चेंडूवर तिलक वर्माला एकही धाव करता आली नाही. तिलक अर्शदीपच्या तिसऱ्या चेंडूवर त्रिफळाचीत झाला. तिलकांना तीन धावा करता आल्या. या यॉर्कर बॉलवर अर्शदीपने मधला स्टंप फोडला. यानंतर स्टंप बदलण्यात आला. चौथ्या चेंडूवर अर्शदीपने नेहल वढेराकडे यॉर्कर टाकून मधली यष्टी पुन्हा मोडली. यानंतर यष्टी पुन्हा बदलण्यात आली. नेहलला खाते उघडता आले नाही. अर्शदीपने पाचव्या चेंडूवर एकही धाव दिली नाही. शेवटच्या चेंडूवर जोफ्रा आर्चरने एकच धाव घेतली. अशाप्रकारे अर्शदीपने शेवटच्या षटकात केवळ दोन धावा देत दोन महत्त्वाचे बळी घेतले. पंजाबने हा सामना १३ धावांनी जिंकला.
आयपीएलमध्ये आतापर्यंत मुंबई आणि पंजाब यांच्यात एकूण ३० सामने खेळले गेले आहेत. या दोघांनी प्रत्येकी १५ सामने जिंकले आहेत. त्याचबरोबर वानखेडेवर दोन्ही संघ १० वेळा आमनेसामने आले आहेत. पंजाबने पाच तर मुंबईनेही पाच सामने जिंकले आहेत. या विजयासह पंजाबचे सात सामन्यांतून चार विजय आणि तीन पराभवांसह आठ गुण झाले आहेत. गुणतक्त्यात संघ पाचव्या स्थानावर आहे. त्याचबरोबर सहा सामन्यांत तीन विजय आणि तीन पराभवांसह मुंबई सातव्या स्थानावर आहे.
नाणेफेक हरल्यानंतर प्रथम फलंदाजी करणाऱ्या पंजाबची सुरुवात खराब झाली. कॅमेरून ग्रीनने मॅथ्यू शॉर्टला पियुष चावलाकरवी झेलबाद केले. त्याला १० चेंडूत ११ धावा करता आल्या. यानंतर प्रभसिमरन सिंग आणि अथर्व तायडे यांनी दुसऱ्या विकेटसाठी ४७ धावांची भागीदारी केली.
अर्जुन तेंडुलकरने सातव्या षटकात उत्तम यॉर्करवर प्रभासिमरनला पायचीत केले. अर्जुनची वानखेडेतील ही पहिली आणि आयपीएलमधील एकूण दुसरी विकेट होती. प्रभासिमरनने १७ चेंडूत एक चौकार आणि दोन षटकारांच्या मदतीने २६ धावांची खेळी केली. यानंतर पियुष चावलाच्या फिरकीची जादू सुरू झाली. त्याने १०व्या षटकात पहिला यष्टिरक्षक इशान किशनकडून लियाम लिव्हिंगस्टोनला यष्टिचित केले. त्यानंतर त्याच षटकात अथर्व तायडेला त्रिफळाचीत केले.
लिव्हिंगस्टोनने १२ चेंडूत १० धावा केल्या, तर अथर्व १७ चेंडूत तीन चौकार आणि एका षटकाराच्या मदतीने २९ धावा करून बाद झाला. यानंतर वानखेडे स्टेडियममध्ये सॅम करण आणि हरप्रीतचे तुफान पाहायला मिळाले. दोघांनी पाचव्या विकेटसाठी ५० चेंडूत ९२ धावांची भागीदारी केली. सॅमने २९ चेंडूंत पाच चौकार आणि चार षटकारांच्या मदतीने ५५ धावांची खेळी केली. त्याचे आयपीएल कारकिर्दीतील हे तिसरे अर्धशतक होते. यादरम्यान सॅमचा स्ट्राइक रेट १८९.६६ होता. त्याचवेळी, हरप्रीतने २८ चेंडूंत चार चौकार आणि दोन षटकारांच्या मदतीने ४१ धावांची खेळी केली. यादरम्यान त्याचा स्ट्राइक रेट १४६.४३ होता. जितेशने ३५७.१४ च्या स्ट्राईक रेटने चार षटकारांच्या मदतीने २५ धावांची खेळी खेळली. हरप्रीत ब्रारने दोन चेंडूंत पाच धावा केल्यानंतर नाबाद राहिला. मुंबईकडून कॅमेरून ग्रीन आणि पियुष चावला यांनी प्रत्येकी दोन गडी बाद केले. त्याचवेळी अर्जुन, बेहरेनडॉर्फ आणि आर्चर यांना प्रत्येकी एक विकेट मिळाली.
शेवटच्या पाच षटकांत पंजाबने ९६ धावा केल्या आणि चार विकेट गमावल्या. आयपीएलमध्ये शेवटच्या पाच षटकांमध्ये काढण्यात आलेल्या ह्या दुसर्या सर्वाधिक धावा आहेत. यापूर्वी २०१६ मध्ये रॉयल चॅलेंजर्स बंगळुरूने गुजरात लायन्सविरुद्ध शेवटच्या पाच षटकांत ११२ धावा केल्या होत्या. एकवेळ पंजाबची धावसंख्या १५ षटकांत ४ बाद ११८ अशी होती. त्यानंतर सॅम आणि हरप्रीत खेळपट्टीवर होते. १६व्या षटकात अर्जुन तेंडुलकर गोलंदाजीसाठी आला आणि इथून पंजाबने सामन्याचा मार्ग बदलण्यास सुरुवात केली. अर्जुनच्या ह्या षटकात ३१ धावा निघाल्या. जोफ्रा आर्चरच्या १७व्या षटकात १३ धावा, कॅमरून ग्रीनच्या १८व्या षटकात २५ धावा, आर्चरच्या १९व्या षटकात १० धावा आणि जेसन बेहरेनडॉर्फच्या २०व्या षटकात १७ धावा निघाल्या.
२१५ धावांच्या विशाल लक्ष्याचा पाठलाग करताना मुंबई संघाची सुरुवात खराब झाली. इशान किशन एका धावेवर अर्शदीपकडे झेल देऊन बाद झाला. यानंतर कर्णधार रोहित शर्मा आणि कॅमेरून ग्रीन यांनी दुसऱ्या विकेटसाठी ७६ धावांची भागीदारी केली. लियाम लिव्हिंगस्टोनने रोहितला बाद करून ही भागीदारी तोडली. रोहित २७ चेंडूत चार चौकार आणि तीन षटकारांच्या मदतीने ४४ धावा करून बाद झाला. यानंतर कॅमेरून ग्रीन आणि सूर्यकुमार यादव यांनी तिसऱ्या विकेटसाठी ७५ धावांची भागीदारी केली. कॅमेरून ग्रीन ४३ चेंडूत ६७ धावा करून बाद झाला. या खेळीत त्याने सहा चौकार आणि तीन षटकार मारले. त्याचबरोबर सूर्यकुमारने २६ चेंडूंत सात चौकार आणि तीन षटकारांच्या मदतीने ५७ धावांची खेळी केली.
अर्शदीपने सूर्याला अथर्व तायडेकरवी झेलबाद केले. मुंबईला शेवटच्या पाच षटकांत ६६ धावांची गरज होती. ग्रीन आणि सूर्या बाद झाल्यानंतर मुंबईला शेवटच्या दोन षटकांत ३१ धावांची गरज होती. १९व्या षटकात १५ धावा आल्या, तर अर्शदीपने शेवटच्या षटकात दोन धावा दिल्या. टीम डेव्हिड २३ चेंडूत २५ धावा करून नाबाद राहिला आणि जोफ्रा आर्चरने एक धाव केली. पंजाबकडून अर्शदीपने सर्वाधिक चार विकेट घेतल्या. यासह अर्शदीपने पंजाबकडून खेळताना ५० बळी पूर्ण केले आहेत. अर्शदीपने आतापर्यंत ४४ आयपीएल सामन्यात ५३ बळी घेतले आहेत. अर्शदीपशिवाय नॅथन एलिस आणि लिव्हिंगस्टोनला प्रत्येकी एक विकेट मिळाली.
कर्णधार सॅम करनने अर्धशतक ठोकले, पण संघाच्या उर्वरित फलंदाजांनीही झंझावाती पद्धतीने धावा केल्या आणि विकेट पडूनही पंजाब संघाने मोठी धावसंख्या गाठली. या सामन्यात पंजाबच्या फलंदाजांनी एकामागून एक अनेक विक्रम केले आणि तोडले. त्याचबरोबर मुंबईच्या गोलंदाजांनी अनेक नकोसे विक्रमही आपल्या नावावर केले.
पंजाबसाठी किमान २५ धावा करणाऱ्या फलंदाजांमध्ये जितेश शर्माची खेळी सर्वात वेगवान होती. त्याने सात चेंडूंत चार षटकारांच्या मदतीने २५ धावा केल्या. त्याची धावगती ३५७.१४ होती. याआधी भानुका राजपक्षे यांनी २०२२ मध्ये कोलकाताविरुद्ध नऊ चेंडूत ३१ धावा केल्या होत्या. त्याची धावगती ३४४.४४ होती. २०१८ मध्ये, लोकेश राहुलनेही दिल्लीविरुद्ध १६ चेंडूत ५१ धावा ३१८.७५ च्या धावगतीने केल्या. २०२० मध्ये निकोलस पूरननेही आठ चेंडूत २५ धावा केल्या आहेत. त्याने राजस्थानविरुद्ध ३१२.५० च्या धावगतीने धावा केल्या.
या सामन्यात पंजाब संघाने शेवटच्या सहा षटकात १०९ धावा केल्या. आयपीएलच्या इतिहासातील शेवटच्या सहा षटकांमध्ये ही दुसरी सर्वोच्च धावसंख्या होती. २०१६ मध्ये, आरसीबीने गुजरात लायन्स विरुद्ध शेवटच्या सहा षटकात १२६ धावा केल्या होत्या. आयपीएलच्या इतिहासातील एका डावातील शेवटच्या सहा षटकांतील ही सर्वोच्च धावसंख्या आहे. या यादीत मुंबईचा संघ तिसऱ्या क्रमांकावर आहे. २०२० मध्ये पंजाबविरुद्ध या संघाने शेवटच्या सहा षटकात १०४ धावा केल्या होत्या.
या सामन्यात अर्जुन तेंडुलकरने मुंबईच्या डावाच्या १६व्या षटकात ३१ धावा दिल्या. मुंबईच्या गोलंदाजाचे हे दुसरे महागडे षटक ठरले. २०२२ मध्ये डॅनियल सॅम्सने कोलकाता विरुद्ध एका षटकात ३५ धावा दिल्या होत्या. या यादीत पवन सुयाल तिसऱ्या क्रमांकावर आहे, ज्याने २०१४ मध्ये आरसीबीविरुद्ध एका षटकात २८ धावा दिल्या होत्या. मुंबईकडून खेळताना, २०१९ मध्ये अल्झारी जोसेफ आणि २०१७ मध्ये मिचेल मॅकक्लेनघन यांनीही एका षटकात २८ धावा दिल्या आहेत.
या सामन्यात सॅम करण आणि हरप्रीत भाटिया यांनी पाचव्या विकेटसाठी ९२ धावांची भागीदारी केली. आयपीएलच्या इतिहासात पंजाब संघासाठी ही दुसरी मोठी भागीदारी आहे. यापूर्वी २०१३ मध्ये डेव्हिड मिलर आणि राजगोपाल सतीश यांनी आरसीबीविरुद्ध पाचव्या विकेटसाठी नाबाद १३० धावांची भागीदारी केली होती. २०१७ मध्ये मॅक्सवेल आणि मिलर यांनी नाबाद ७९ धावांची भागीदारी केली होती. ही भागीदारी यादीत तिसऱ्या क्रमांकावर आहे. पंजाबकडून खेळताना कुमार संगकारा आणि इरफान पठाण यांनीही पाचव्या विकेटसाठी ७५ धावांची भागीदारी केली आहे.
या सामन्यात पंजाब किंग्जने मुंबईविरुद्ध आठ विकेट्स गमावून २१४ धावा केल्या होत्या. मुंबईविरुद्ध पंजाबची ही दुसरी मोठी धावसंख्या ठरली. यापूर्वी २०१७ मध्ये या संघाने मुंबईविरुद्ध २३०/३ धावा केल्या होत्या. २०१७ मध्येच पंजाबने मुंबईविरुद्ध १९८/४ धावा केल्या होत्या. त्याच वेळी, २०२२ मध्ये, १९८/५ आणि २०१९ मध्ये पंजाब संघाने मुंबईविरुद्ध १९७/४ धावा केल्या आहेत.
या सामन्यात प्रभसिमरन सिंगने पंजाबसाठी डावाची सुरुवात करताना १७ चेंडूत २६ धावा केल्या आणि १५२.९४ च्या स्ट्राईक रेटने फलंदाजी केली. एका हंगामातील पॉवरप्लेमध्ये कमीत कमी ५० धावा करणाऱ्या फलंदाजांमध्ये त्याचा सर्वोत्तम स्ट्राइक रेट आहे. या यादीत चेन्नईचा अजिंक्य रहाणे आघाडीवर आहे, ज्याने पॉवरप्लेमध्ये २२२.२ च्या स्ट्राइक रेटने धावा केल्या आहेत. त्याचवेळी फाफ डुप्लेसिसने १६८.५ आणि इशान किशनने १६५.१ च्या स्ट्राइक रेटने धावा केल्या आहेत. या प्रकरणात चौथ्या स्थानावर असलेल्या प्रभसिमरन सिंगचा स्ट्राइक रेट १६४.८ आहे.