*”मालवणी भाषेक आता चांगले दिवस इले असत हा !!” असा आता बोलला जाता.. पण माका याक कळना नाय.. मालवणीक वाईट दिवस कधी इले हुते.. “तू मेल्या माका काय शिकवतस?” ह्या एका प्रश्नात मालवणी माणसाची हुशारी दिसता.. त्या मालवणी भाषेक वाईट दिवस येतीलच कसे..?* 

एक गोष्ट खरी आपली ही मालवणी भाषा जगाच्या कानाकोपऱ्यात पोचली.. आणि ती पोचुक आमच्यासारखी माणसा फक्त निमित्त ठरली.. पण ह्या मालवणी भाषेचा याड सगळ्यांका लावल्यानी ता सीहयेंनी.. आणि फक्त ह्या पालखीचे भोई झालव.. गावाकडच्या जत्रेत देवीची पालखी एकच्या खांद्यावरून दुसऱ्याच्या खांद्यावर जाता.. मग तो थोडो येळ नाचवता .. मग तो तिसऱ्याच्या खांद्यावर देता.. त्यातले आम्ही.. पण पालखीचो मान देवचो तो मच्छिंद्र कांबळी ह्येंकाच..

परळच्या सोशल सर्व्हिस लीग शाळेत मी शिकत हुतय.. बाजूकच दामोदर हॉल.. नाटका लागायची.. मग कधी वस्त्रहरणाचो बोर्ड लागलो.. की मी सगळ्यांका सांगायचंय, ‘अरे मेल्यानु बघा आमच्या मालवणी भाषेतला नाटक.. आणि हयो आमचो नट सम्राट..’ नायतर बऱ्याच वेळा मालवणी बोल्लय तरि रस्त्यात माना वळायचो.. ही काया गावातली भाषा बोलतत रस्त्यातून जाताना.. अशा त्या वळलेल्या मानेच्या नजरेत स्पष्ट दिसायचा.. पण हयोच नजरा ‘वस्त्रहरण’ बघुक गर्दी करायच्यो.. कळला नाय तर मधेच बाजूच्याक विचारायचे.. “काय बोलले.?” पण फक्त मालवणी माणूसच नाय तर अख्खो महाराष्ट्र ‘वस्त्रहरण’ बघताना पोट धरून हसलेलो मी बघितलंय.. आणि ह्या रोवलेल्या बिजाक खत पाणी घालूची जबाबदरी आमच्यासारख्या कलाकारांका मिळाली ह्या आमचा भाग्य..

मच्छिंद्र कांबळी, लीलधर कांबळी ह्यासारख्या दिग्गजांमुळे नाटकात मालवणी रूळलि हुती.. आणि तेच दिवस टीव्हीवर इले.. आपल्या मालवणी भाषेत कायतरी करुक मिळता हा, ह्या सारखी मालवणी माणसासाठी आनंदाची गोष्ट नाय.. त्यात ह्या सगळा जगभरात दिसणार म्हणजे ही एक वेगळी जबाबदारी.. पण एका प्रसिद्ध टीव्ही वाहिनीनं हयो निर्णय घेतल्यान.. आणि फक्त घेतल्यान नाय.. आमच्यावर तेवढो विश्वास टाकल्यान.. आणि ‘रात्रीस खेळ चाले’, ‘गाव गाता गजाली’ प्रेक्षकांच्या भेटीक हडल्यान.. ‘गाव गाता गजाली’त बरीच माणसा मालवणी हुती..

पण ‘रात्रीस खेळ चाले’मध्ये कोकणातल्या कलाकाराबरोबर महाराष्ट्रातल्या कानाकोपऱ्यातले अनेक कलाकार हुते.. हे काय मालवणी बोलत नाय.. इथपासून कोकणातलेच काय तुम्ही अशी कोकणातल्या माणसाकडून मिळालेली कौतुकाची थाप मी बघितलंय.. तेव्हा कळून चुकला, आपल्या ह्या भाषेत एवढी माया हा की सगळ्याकाच ती आपलासा करून घेता.. म्हणूनच बीडचो सिरसाटांचो (शिरसाट नाही) सुहास सावंतवाडीत मालवणी बोलत मार्केटात फिरूक लागलो.. आणि पुण्याच्या माधवराव अभ्यंकरानी अण्णा नाईका सारखो खलनायक महाराष्ट्रासमोर उभो केल्यांनी..

रसिक म्हणून इलेल्या पंजाबी माणसानं पण “इसरलंय.. अण्णा नाईक असंय.. अण्णा नाईक” असा नाईकांच्या वाड्यासमोर म्हणत मालवणी भाषेवरचा प्रेम व्यक्त केल्यान.. देशा-विदेशात स्थायिक झालेली मराठी माणसा मालवणी बोलाक लागली.. इंग्रजी शाळेतली पोरा वर्गात “माका – तुका” बोलान अभिमानानं ही आमच्या बोलीतली सीरियल असा ह्या सांगूक लागली.. ह्या आपल्या बोलीभाषेवर आता जग एवढा प्रेम करता.. हयेच्यापेक्षा मालवणी माणसाक काय वह्या.. ?

मालवणी माणूस असंय आता थोडा ह्या निमतानं स्पष्ट पण बोलतंय.. बोलूची संधी मिळाली तर ती सोडत तर तो मालवणी माणूस कसलो.. सीरियल सुरू असताना बरीच लोकं सांगायची “हयो अमुक अमुक बरोबर बोलत नाय.. ह्या अमुक अमुक असा नसता”.. असा सांगून चुका दाखवलास.. दाखवूकच व्हयो.. तो हक्क हा तुमचो.. तेवढा प्रेम तुम्ही आमच्यावर केलास.. पण काही माणसांच्या घरात नातवा सोडा ..पोरा टोरा पण मालवणी म्हटल्यावर नाक मुरडतत.. त्येंका आधी मालवणीची गोडी लावा.. कारण बोली भाषा टिकवूची असात तर ती बोलूक व्हयी.. चुकली तरी चलात, पण बोलूक व्हयी.. त्येच्यातली एक तरी गाळी येवक व्हयी.. बाकी मनोरंजनातून आम्ही मालवणीतून तुमच्याशी संवाद साधूच.. पण हयो संवाद हयसरच संपत नाय हा.. पुढच्या सोमवारी गजाली मारुक परत भेटू या..