इचलकरंजी :
सरदार सरोवर बाधित आदिवासी, शेतकरी, मजूर आणि नर्मदा खोऱ्यातील सर्व भूमिहीन समुदायांनी अहिंसक सत्याग्रही म्हणून संघर्ष केला. आजही महाराष्ट्र आणि गुजरातमध्ये अजूनही काही शेकडा सरदार सरोवर प्रकल्पग्रस्त कुटुंबे आहेत, तर मध्य प्रदेशात हजारो कुटुंबे आहेत, ज्यांचे पुनर्वसन होणे बाकी आहे. असे असूनही नर्मदा न्यायाधिकरणाच्या पुरस्काराचे, कायद्याचे आणि धोरणाचे उल्लंघन करून, निमाड, मध्य प्रदेशच्या मैदानी भागातील वरची गावे आणि एका टाऊनशीपसाठी बॅकवॉटरची पातळी बदलण्यात आली. पात्र कुटुंबांच्या यादीतून १५९४६कुटुंबांना वगळण्यात आले. परंतु त्यांची घरे अधिग्रहित करण्यात आली. त्यांचे सर्व सामान उध्वस्त झाले. गुरेढोरे आणि माणसं मरणासन्न झाली. अधिकाऱ्यांशी संघर्ष आणि संवादानंतर त्यांना काही मदतीची रक्कम मिळाली, पण अद्याप पूर्ण भरपाई मिळालेली नाही! याच संदर्भात नर्मदा बचाव आंदोलनाच्या मध्य प्रदेश आणि महाराष्ट्रातील सर्वोच्च अधिकाऱ्यांसोबत अनेक बैठका झाल्या पण पुनर्वसनाचे उर्वरित काम युद्धपातळीवर पूर्ण झालेले नाही. २०२४ चा पावसाळा दारात आलेला असताना पुढचे पाऊल म्हणून नर्मदा बचाव आंदोलन सत्याग्रहाची सुरुवात केली आहे.
मेधा पाटकर यांचे बेमुदत उपोषण आणि बेदखल झालेल्या प्रतिनिधींचे रिले उपोषण १५ जूनपासून सुरू झाले आहे. न्यायासाठी वचनबद्धतेने प्रतिसाद देण्यासाठी सर्वांनी पाठिंबा देण्याच्या आवाहनासह निवेदनात केलेल्या रास्त मागण्यांना संविधान परिवारने पाठिंबा दिला आहे. त्या संबंधीचे निवेदन प्रांताधिकारी मोसमी बर्डे चौगुले यांना देण्यात आले आहे.
केंद्रीय जल आयोगाने १९८४ मध्ये अंदाजित केलेली आणि २०२३ मध्ये ती बरोबर असल्याचे सिध्द झालेली बॅकवॉटरची पातळी (जुनी) स्वीकारा. बेकायदेशीरता आणि अनियमिततेमुळे घरे, शेते, गुरेढोरे, माणसे आणि सर्व मालमत्तेचे २०२३ मध्ये झालेल्या नुकसानाची बाजारमूल्याने भरपाई द्या. कायदे, धोरणे आणि सर्वोच्च न्यायालयाच्या आदेशांचे पूर्ण पालन करून सर्व प्रकल्प बाधितांचे पुनर्वसन करा. रिक्त पदांवर पुनर्वसन अधिकारी आणि तक्रार निवारण प्राधिकरण, मध्य प्रदेशच्या माननीय सदस्यांची लवकरात लवकर नियुक्ती करा. ही कामे पूर्ण होईपर्यंत सरदार सरोवरची पाण्याची पातळी १२२ मीटर (क्रेस्ट लेव्हल) राखा, १७ मीटरचे दरवाजे उघडे ठेवा.
यावेळी रुचिता पाटील, वैभवी आढाव, कोमल माने,उर्मिला कांबळे, आदित्य धनवडे, रोहित दळवी, प्रथमेश ढवळे, रेहान शेख, दामोदर कोळी आदिंसह संविधान परिवारचे कार्यकर्ते उपस्थित होते
