मोहम्मद सिराजला कसोटीत पहिल्यांदाच सामनावीराचा पुरस्कार
मुंबई (गुरुदत्त वाकदेकर) :
भारत आणि वेस्ट इंडिज यांच्यातील दुसऱ्या कसोटीत पाऊस खलनायक ठरला. पोर्ट ऑफ स्पेनमधील क्वीन्स पार्क ओव्हल येथील कसोटी सामन्याच्या पाचव्या दिवसाचा खेळ पावसामुळे पूर्णपणे वाहून गेला. एकही चेंडू टाकता आला नाही. अशा स्थितीत भारताला जवळपास जिंकलेली कसोटी अनिर्णित राखावी लागली. टीम इंडियाने कसोटी मालिका १-० ने जिंकली. भारताने डॉमिनिका येथील पहिली कसोटी एक डाव आणि १४१ धावांनी जिंकली होती. आता भारत आणि वेस्ट इंडिज यांच्यात तीन सामन्यांची एकदिवसीय मालिका होणार आहे. मालिकेतील पहिला सामना २७ जुलै रोजी बार्बाडोस येथे होणार आहे.
दुसऱ्या कसोटीत भारताने वेस्ट इंडिजसमोर ३६५ धावांचे लक्ष्य ठेवले होते. रविवारचा खेळ संपला तेव्हा वेस्ट इंडिजच्या २ बाद ७६ धावा झाल्या होत्या. पाचव्या आणि शेवटच्या दिवशी त्यांना २८९ धावांची गरज होती. त्याचवेळी भारताला विजयासाठी आठ विकेट्सची गरज होती. मात्र खेळ होऊ शकला नाही. अशा स्थितीत भारताला १-० वर समाधान मानावे लागले. वेस्ट इंडिजही क्लीन स्वीपपासून बचावला. भारताने पहिल्या डावात ४३८ धावा केल्या होत्या. प्रत्युत्तरात वेस्ट इंडिजचा पहिला डाव २५५ धावांवर आटोपला. टीम इंडियाला १८३ धावांची आघाडी मिळाली. भारताने दुसरा डाव २ बाद १८१ धावांवर घोषित केला आणि एकूण ३६४ धावांची आघाडी घेतली. अशाप्रकारे वेस्ट इंडिजला ३६५ धावांचे लक्ष्य मिळाले. भारत आणि वेस्ट इंडिज यांच्यातील ही १००वी कसोटी होती.
पाचव्या दिवशी (सोमवारी) पावसाने कहर केला. रविवारीही पावसाने जोरदार हजेरी लावली. त्यामुळे पाचव्या दिवशी सामना अर्धा तास आधी नियोजित करण्यात आला. सामना भारतीय वेळेनुसार संध्याकाळी ७ वाजता सुरू होणार होता, पण तेव्हापासून मुसळधार पाऊस पडत होता. रात्री ९:३० च्या सुमारास दुपारचे जेवण घेतले. तोपर्यंत पाऊस थांबला होता आणि आवरणे काढली होती. सामना सुरू होणार असतानाच पुन्हा पाऊस पडला आणि खेळपट्टी कव्हर्सने झाकली गेली. यादरम्यान अनेकवेळा असे घडले की कव्हर काढले गेले आणि लगेचच पाऊस सुरू झाला. अशा स्थितीत रात्री उशिरापर्यंत प्रतीक्षा केल्यानंतर पंचांनी पाचव्या दिवसाचा खेळ रद्द करण्याचा निर्णय घेतला. मोहम्मद सिराजला सामनावीराचा पुरस्कार देण्यात आला.
भारतीय संघाने वेस्ट इंडिजविरुद्धची सलग नववी कसोटी मालिका जिंकली आहे. टीम इंडियाचा शेवटचा पराभव २००२ मध्ये वेस्ट इंडिजविरुद्धच्या कसोटी मालिकेत झाला होता. त्यावेळी विंडीजने भारताला त्यांच्या घरच्या मैदानावर २-१ ने पराभूत केले होते. यानंतर टीम इंडियाने नऊ मालिका जिंकल्या आहेत. त्याचबरोबर वेस्ट इंडिजच्या मैदानावर टीम इंडियाचा हा सलग पाचवा कसोटी मालिका विजय आहे. भारताने २०१९ मध्ये दोन कसोटी सामन्यांची मालिका २-०, २०१६ मध्ये चार सामन्यांच्या मालिकेत २-०, २०११ मध्ये तीन सामन्यांची मालिका १-० आणि २००६ मध्ये चार सामन्यांची मालिका १-० अशी जिंकली होती.
जागतिक कसोटी विजेतेपदाच्या नवीन अध्यायात (२०२३-२५) ही भारताची पहिली कसोटी मालिका होती. पहिली कसोटी जिंकून भारताचे १२ गुण झाले. कसोटी जिंकल्यास १२ गुण मिळतात, तर बरोबरीत सहा गुण मिळतात आणि अनिर्णित झाल्यास चार गुण मिळतात. अशा स्थितीत शेवटच्या दिवशी पावसाचा सर्वाधिक फटका भारताला बसला, कारण संघाला वेस्ट इंडिजसोबत चार गुण शेअर करावे लागले. आजचा खेळ झाला असता, विंडीजला ऑल आऊट करून दुसरी कसोटी भारताने जिंकली असती तर भारताचे १२ गुण झाले असते. अशा परिस्थितीत, जागतिक कसोटी विजेतेपदाच्या या पर्वात भारताचे एकूण गुण २४ झाले असते आणि त्यामुळे टीम इंडियाला आणखी मदत झाली असती. मात्र, हे होऊ शकले नाही.
या कसोटी ड्रॉसह, भारत आता गुणतालिकेत दुसऱ्या स्थानावर पोहोचला आहे. त्याची गुणांची टक्केवारी ६६.६७ आणि गुण १६ आहेत. त्याचवेळी पाकिस्तानने १०० गुणांच्या टक्केवारीसह एक विजय आणि १२ गुणांसह पहिले स्थान गाठले. ऑस्ट्रेलिया २६ गुण आणि ६१.११ पॉइंट टक्केवारीसह तिसऱ्या आणि इंग्लंड १४ गुण आणि २७.७८ पॉइंट टक्केवारीसह चौथ्या स्थानावर आहे. गुणांच्या तक्त्यामध्ये गुणांच्या टक्केवारीला महत्त्व दिले जाते. अशा प्रकारे संघ अंतिम फेरीसाठी पात्र ठरतात. पाकिस्तान संघ सध्या श्रीलंकेविरुद्ध दोन सामन्यांची कसोटी मालिका खेळत आहे. त्यांनी पहिली कसोटी जिंकली. जर संघाने दुसरी कसोटीही जिंकली तर तो भारतापेक्षा खूप पुढे जाईल.
यशस्वी जैस्वाल आणि रोहित शर्मा यांनी पहिल्या डावात भारताला चांगली सुरुवात करून दिली. दोघांनी १३९ धावांची सलामी दिली. यशस्वी ५७ धावा आणि रोहित ८० धावा करून बाद झाला. शुभमन गिल १० धावा आणि अजिंक्य रहाणे आठ धावा करून बाद झाला. यानंतर विराट कोहलीने कसोटी कारकिर्दीतील २९वे शतक झळकावले. त्याने २०६ चेंडूत ११ चौकारांच्या मदतीने १२१ धावांची खेळी केली. कोहली आणि जडेजा यांनी पाचव्या विकेटसाठी १५९ धावांची भागीदारी केली.
जडेजा १५२ चेंडूंत पाच चौकारांच्या मदतीने ६१ धावा करून बाद झाला. ईशान किशन विशेष काही करू शकला नाही आणि २५ धावा करून त्याची विकेट गमावली. जयदेव उनाडकट सात धावा करून बाद झाला. त्याचबरोबर अश्विनने कसोटी कारकिर्दीतील १४ वे अर्धशतक झळकावले. तो ८ चौकारांच्या मदतीने ७८ चेंडूंत ५६ धावा करून बाद झाला. मोहम्मद सिराज खाते न उघडताच बाद झाला.
तेजनारिन चंद्रपॉल आणि ब्रॅथवेट यांनी पहिल्या डावात वेस्ट इंडिजला चांगली सुरुवात करून दिली. चंद्रपॉल ३३ धावा करून बाद झाला. त्याने कर्णधार क्रेग ब्रॅथवेटसोबत ७१ धावांची सलामी दिली होती. ब्रेथवेटने कर्क मॅकेन्झीसोबत दुसऱ्या विकेटसाठी ४८ धावांची भागीदारी केली. मुकेशने मॅकेन्झीला बाद करून ही भागीदारी तोडली. मुकेशची ही पहिलीच आंतरराष्ट्रीय विकेट होती. ब्रेथवेटने कर्णधारपदाची खेळी खेळताना १७९ चेंडूत कसोटी कारकिर्दीतील २९ वे अर्धशतक झळकावले.
यानंतर विंडीजच्या कर्णधाराने जर्मेन ब्लॅकवुडसोबत तिसऱ्या विकेटसाठी ४० धावांची भागीदारी केली. अश्विनने ब्रॅथवेटचा त्रिफाळा उध्वस्त केला. त्याने २३५ चेंडूत पाच चौकार आणि एका षटकाराच्या मदतीने ७५ धावा केल्या. जाडेजाने ब्लॅकवूडला रहाणेकरवी झेलबाद केले. त्याला २० धावा करता आल्या. जोशुआ दा सिल्वा (१०) सिराजच्या गोलंदाजीवर त्रिफळाचीत झाला. एका वेळी वेस्ट इंडिजची धावसंख्या पाच विकेट्सवर २२९ अशी होती. यानंतर वेस्ट इंडिजने ७.४ षटकांत २६ धावा करून शेवटच्या पाच विकेट गमावल्या. मोहम्मद सिराजने कसोटी कारकिर्दीत दुसऱ्यांदा एका डावात पाच विकेट्स घेतल्या.
पहिल्या डावात वेस्ट इंडिजचा संघ २५५ धावांत गुंडाळल्यानंतर भारतीय फलंदाज आक्रमक वृत्तीने मैदानात उतरले. कर्णधार रोहित शर्मा आणि यशस्वी जैस्वाल यांनी सुमारे आठच्या धावगतीने धावा केल्या. दोघांनी पहिल्या विकेटसाठी ७१ चेंडूत ९८ धावांची भागीदारी केली. कर्णधार रोहितने आपल्या कसोटी कारकिर्दीतील १६ वे अर्धशतक अवघ्या ३५ चेंडूत झळकावले. रोहित ४४ चेंडूंत पाच चौकार आणि तीन षटकारांच्या मदतीने ५७ धावा करून बाद झाला. यशस्वी ३० चेंडूंत चार चौकार आणि एका षटकाराच्या मदतीने ३८ धावा करून बाद झाला.
यानंतर शुभमन गिल आणि ईशान किशन यांनी ६८ चेंडूत ७९ धावांची नाबाद भागीदारी केली. ईशानने आपल्या कसोटी कारकिर्दीतील पहिले अर्धशतक ३३ चेंडूत झळकावले. त्याने एका षटकारासह आपले अर्धशतक पूर्ण केले. इशानच्या अर्धशतकासह रोहितने डाव घोषित केला. ईशानने ३४ चेंडूंत चार चौकार आणि दोन षटकारांच्या मदतीने नाबाद ५२ धावांची खेळी केली. त्याचवेळी शुभमनने ३७ चेंडूत २९ धावा केल्यानंतर नाबाद राहिला. अशाप्रकारे वेस्ट इंडिजला ३६५ धावांचे लक्ष्य मिळाले.
३६५ धावांच्या लक्ष्याचा पाठलाग करताना वेस्ट इंडिजला पहिला धक्का कर्णधार क्रेग ब्रॅथवेटच्या रूपाने बसला. त्याला रविचंद्रन अश्विनने जयदेव उनाडकटच्या हाती झेल देण्यास भाग पाडले. ब्रॅथवेटने तेजनारिन चंदरपॉलसोबत पहिल्या विकेटसाठी ३८ धावांची भागीदारी केली. तो ५२ चेंडूंत पाच चौकारांच्या मदतीने २८ धावा करून बाद झाला. यानंतर अश्विनने कर्क मॅकेन्झीला पायचीत टिपले. मॅकेन्झीला खातेही उघडता आले नाही. पाचव्या दिवशी खेळ झाला नाही. कसोटी अनिर्णित राहिल्यानंतर वेस्ट इंडिजचेही चार गुण झाले.
